در فرآیند فشرده سازی هوا، مسئله ای که وجود دارد این است که بسیاری از دستگاه های اتوماتیک به هوای کمپرس شده نیاز دارند. این هوا به وسیله کمپرسورهای صنعتی تولید می گردد. اما این کمپرسورها، هوای مورد نیاز خود را از محیط اطرافشان می گیرند که ممکن است دارای رطوبت یا ذرات معلق باشد. در چنین شرایطی، کمپرسور نمی تواند رطوبت هوا را از بین ببرد یا اینکه ناخالصی های موجود در هوا را حذف کند. باید بدانید در خشک ترین مناطق نیز مقداری رطوبت در هوا وجود دارد که برای استفاده در سیستم پنوماتیک چندان مطلوب نیست و باید حذف شود. زیرا موجب بروز اشکال در این سیستم می گردد. در چنین شرایطی واحد مراقبت پنوماتیک نقش مهمی ایفا می کند و هر گونه رطوبت موجود در هوای سیستم های پنوماتیکی را به طور کامل حذف می نماید و مانع آسیب دیدن آن ها می گردد.
اجزای واحد مراقبت پنوماتیک:
در حالت کلی واحد مراقبت پنوماتیک در نقش یک فیلتر ظاهر می شود که در مسیر هدایت هوای فشرده قرار می گیرد. بنابراین فیلتراسیون اصلی ترین بخش تشکیل دهنده آن است. اما به غیر از بخش فیلتراسیون، قسمت هایی نیز برای روغن زنی هوای فشرده و تنظیم میزان فشار هوای خروجی نیز در نظر گرفته شده است. هر کدام از این قسمت ها دارای اجزایی هستند که در ادامه اجزای هر یک از آن ها را معرفی می کنیم.
بخش فیلتراسیون: همانگونه که اشاره کردیم، جداسازی و حذف ناخالصی های موجود در هوای فشرده، مهم ترین وظیفه ای است که بر عهده واحد مراقبت پنوماتیک می باشد. رطوبت نیز جزو این ناخالصی ها محسوب می گردد. به همین جهت یک عدد فیلتر بر روی هر کدام از این واحدها تعبیه شده است. هر چقدر منافذ این فیلتر کوچک تر باشد، نشان دهنده این است که قدرت آن در حذف ذرات معلق هوا و رطوبت بیشتر است. به عنوان مثال اگر قطر منافذ فیلتر ۳۰ میکرون باشد، یعنی ذرات معلق و قطرات آب با قطر بیش از ۳۰ میکرون اجازه عبور از فیلتر را ندارند و در این مرحله حذف می شوند. بنابراین هر چه فیلتر منافذ ریزتری داشته باشد، می تواند ناخالصی های بیشتری را حذف نموده و هوای پاک تر و خشک تر به سمت دستگاه های پنوماتیک هدایت کند.
بخش رگولاتور: کمپرسورهای که هوای فشرده تولید می کنند، بر اساس مشخصاتی که دارند و بر حسب حداکثر میزان فشار مورد نیاز دستگاه ها، هوا را به اندازه معینی فشرده می نمایند. معمولا این هوای فشرده با چنین فشاری برای کار کردن بیشتر دستگاه های پنوماتیک کافی است. اما در برخی موارد نیاز است تا یک فشار کنترل شده برای تعدادی از دستگاه ها ارسال شود. به همین منظور در واحد مراقبت پنوماتیک از یک رگولاتور کمک گرفته می شود تا بتوان فشار هوایی که کمپرسورها تولید کرده اند، کنترل نمود.
بخش روغن زن: کلیه تجهیزات پنوماتیک برای کامل کردن عملیات مکانیکی خود نیاز به هوای فشرده دارند. این قطعات مکانیکی به دلیل اینکه به دفعات جابجا می شوند، اصطکاک زیادی در بخش های مختلف خود دارند. این اصطکاک علاوه بر داغ شدن آن ها موجب می شود تا سایش ایجاد گردد و عمر این قطعات کاهش یابد. برای حل چنین مشکلی استفاده از دستگاه روغن زن در واحد مراقبت پنوماتیک ضروری است. این بخش موجب روان شدن حرکت بخش های مکانیکی سیستم های پنوماتیک می گردد و اصطکاک آن ها را تا حد زیادی کاهش می دهد. البته باید به خاطر داشته باشید که از هر نوع روغنی نمی توان در این بخش استفاده کرد و بهترین روغن برای این کار، روغن هیدرولیک ۱۰ است. همچنین روغن زنی باید در مورد اجزایی که نیاز به روغن دارند انجام گردد، به همین منظور روغن زن ها به طور مستقیم در بخش ورودی قطعاتی که به آن نیاز دارند نصب می شوند.
واحد مراقبت پنوماتیک یکی از تجهیزات مهم در این صنعت است که هدف از ساخت آن، فراهم نمودن هوای خالص و فشرده برای سیستم پنوماتیک می باشد. این واحد یکی از اجزای اصلی پنوماتیک است و محل قرارگیری آن در میانه خط تغذیه هوای فشرده می باشد.
دستگاه های صنعتی که دارای واحد مراقبت پنوماتیک هستند، عمر زیادی دارند و کمتر دچار اشکال می شوند. در سیستم های اتوماتیک صنعتی، تجهیزات پنوماتیکی نقش مهمی ایفا می کنند. با کمی دقت در این دستگاه های می توانید انواع سیلندرهای پنوماتیک را مشاهده نمایید که برای راه اندازی بسیاری از آن ها، بهترین منبع انرژی هوای فشرده است. البته خلوص این هوای فشرده باید به اندازه ای باشد که درون آن اثری از قطرات آب و ذرات معلق دیده نشود تا راندمان دستگاه ها به حداکثر خود برسد. به همین دلیل از واحد مراقبت پنوماتیک استفاده می گردد.
واحد مراقبت پنوماتیک (Pneumatic Control Unit) یا واحد مراقبت هوا، به عنوان یک بخش مهم در سیستمهای پنوماتیک عمل میکند و وظایف متعددی دارد. این واحد معمولاً شامل فیلتر، رگولاتور و روغنکاریکننده است و به منظور تضمین عملکرد بهینه و محافظت از تجهیزات پنوماتیک طراحی شده است. وظایف اصلی واحد مراقبت پنوماتیک به شرح زیر است:
1. فیلتر کردن هوا:
- فیلترها وظیفه تصفیه و حذف ذرات معلق، روغن و رطوبت از هوای فشرده را دارند. این امر به جلوگیری از آسیب دیدن تجهیزات پنوماتیک و تضمین عملکرد صحیح آنها کمک میکند.
2. تنظیم فشار:
- رگولاتور فشار هوا، فشار ورودی را به سطح مورد نیاز برای عملکرد تجهیزات تنظیم میکند. این کار کمک میکند تا فشار هوا در حد مناسب برای عملکرد بهینه سیستم حفظ شود.
3. روغنکاری:
- واحد روغنکاریکننده، به تجهیزات پنوماتیک روغن میزند تا موجب کاهش سایش و افزایش عمر مفید آنها شود. این روغنکاری میتواند به صورت دستی یا اتوماتیک انجام شود.
4. کاهش رطوبت:
- تجهیزات پنوماتیک حساس به رطوبت هستند. واحد مراقبت معمولاً به گونهای طراحی شده است که رطوبت موجود در هوا را کاهش دهد تا از ایجاد خوردگی و آسیب به قطعات جلوگیری کند.
5. پیشگیری از نشت:
- با کنترل صحیح فشار و فیلتر کردن هوا، واحد مراقبت میتواند از نشتیها جلوگیری کند که این امر به کاهش هدررفت انرژی و هزینهها کمک میکند.
6. سریسازی جریان:
- برخی از واحدهای مراقبت پنوماتیک بهصورت چندگانه طراحی میشوند که امکان توزیع هوای فشرده به چندین دستگاه یا بخشها را فراهم میآورد.
7. نشانگر وضعیت:
- بسیاری از واحدهای مراقبت پنوماتیک دارای نشانگرهایی هستند که نشاندهنده فشار و وضعیت روغن موفقیتآمیز (یا نیاز به تعویض) میباشند.
- استفاده از واحد مراقبت مناسب میتواند به افزایش کارایی و کاهش هزینههای نگهداری سیستمهای پنوماتیک کمک کند.
- انتخاب واحد مراقبت پنوماتیک باید بر اساس نیازهای خاص سیستم و تجهیزات مربوطه انجام شود.